امروزه، این نهادها را به‌عنوان تشکل‌های مردم نهاد می‌شناسیم که در همه امور از جمله امور فرهنگی، هنری، اجتماعی، و حتی امور اقتصادی و شهری می‌توانند مشارکت کرده و انتظارات، خواسته‌ها و دیدگاه‌های مردم را به بدنه مدیریتی، تصمیم‌گیر و حاکمیتی منتقل کنند؛ از این طریق مردم امکان نقش آفرینی در امور مدیریتی جامعه به ویژه در کلان‌شهرها که معضلات و مشکلات بسیاری به تبع جمعیت زیاد و جغرافیای گسترده دارند، پیدا می‌کنند.
در واقع تشکل‌های مردمی هم می‌توانند برای نظرات و دیدگاه‌های مردم به مدیران و مسئولان نقش‌آفرینی کنند و هم به طور مستقیم به عنوان نهادهای اجتماعی در جهت رفع دغدغه‌ها و مشکلات و نیازمندی‌های جامعه نیازمند با استفاده از توانایی‌های اعضا وارد عمل شوند.
از این رو، می‌توان دریافت تشکل‌ها و نهادهای اجتماعی در جامعه در جهت نیل به خوب و حال بهتر و رسیدن به شرایط مطلوب زندگی و حل معضلات و مسائل اجتماعی نقش بسیار مهم و حیاتی دارند. برهمین اساس است که شورای فرهنگ عمومی کشور نیز روزی را در تقویم به نام "روز تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی" لحاظ کرده است.
امروز با شرایط ایده‌آل نقش‌آفرینی تشکل‌ها فاصله زیادی داریم. یکی از دلایل آن این است که هنوز بخشی از نهادهای دولتی و حاکمیتی تمایل چندانی به دخالت تشکل های اجتماعی در تصمیم‌گیری‌های آنها ندارند، اما نباید نقش آنها را تا همین جا نادیده انگاشت چرا که در بسیاری از امور توانسته‌اند در موضوعات مختلف صنفی و فعالیت‌های اجتماعی و یا قانونگذاری اثرگذاری خود را نشان دهند.
در دانشگاه‌ها نیز از دهه ۸۰ تاکنون اتفاقات مهمی در حوزه تشکل‌ها و گروه‌های اجتماعی رخ داده و دانشجویان به عنوان قشر جوان و نخبه جامعه توانسته‌اند از طریق تشکل‌ها به موفقیت‌های خوبی دست یابند.
تشکل‌های صنفی، سیاسی، انجمن‌های علمی و کانون‌دانشجویان و تشکل‌های دیگری با موضوعات مختلف امروز در دانشگاه‌ها فعال هستند و توانسته‌اند فعالیت‌ها و برنامه‌های خوبی را تدوین و اجرا کنند.
هرچند گاهی پیش آمده که از جانب دانشجویان و به دلایل مختلف استقبال چندانی از امور اجتماعی و فعالیت در تشکل‌ها دیده نمی‌شود ولی همچنان زمینه فعالیت تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها کاملا آماده و فراهم است.
*عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر مشهدمقدس
